Vorige week was het de week van de alfabetisering. Heel wat Nederlands zullen hun wenkbrauwen hebben opgetrokken en zich hebben afgevraagd waar dat anno 2011 nou toch nog voor nodig is. Immers, iedereen kan na al die jaren van verplicht onderwijs in Nederland toch zeker wel voldoende lezen, rekenen & schrijven?’ ‘Nee dus’, zullen anderhalf miljoen mensen stilletjes en vaak vol schaamte denken. Deze anderhalf miljoen mensen zijn analfabeet of laaggeletterd en kunnen daardoor niet of onvoldoende meedoen in onze maatschappij. Hun niveau van lezen en schrijven zit tussen ‘niks’ en het niveau van een 8-jarig kind uit groep 5 van de basisschool. Zet 10 Haarlemmers naast elkaar en 1 daarvan heeft moeite om de taal uit het dagelijkse leven voldoende te kunnen lezen, schrijven en begrijpen. Je bent dan ‘functioneel analfabeet’.
Functioneel analfabeten vind je bijvoorbeeld in de groep mensen uit de laagste inkomenscategorie (32%), dyslectici, anderstaligen, mensen met een visuele of verstandelijke beperking, maar ook onder ouderen die het lezen zijn verleerd (28%). Liefst 25% van de jongeren heeft een lees-, schrijf- of rekenachterstand. Dat laatste percentage verraste mij helaas niet. Naast mijn werk als inburgeringsdocente en raadslid, werk ik ook bij het Nova College als docente in het MBO. Daar geef ik les aan studenten om hun taal- en rekenniveau op te schroeven. Dat is hard nodig, want van de mbo-studenten zit ruim 30% met Nederlandse taal op een veel te laag niveau en 45% met rekenen. Schokkend, maar waar.
Oorzaken van laaggeletterdheid zijn onder andere ontoereikend onderwijs en een taalarme thuisomgeving. Daarom vinden wij als PvdA goed passend en toegankelijk onderwijs zo belangrijk, maar ook de Voor- en Vroegschoolse Educatie voor peuters met een taalachterstand. En om maar meteen een wijdverbreid misverstand uit de weg te ruimen; deze voorschoolse educatie is niet alleen nodig voor allochtone kinderen, maar net zo goed voor autochtone kinderen. Sterker nog, 70% van de functioneel analfabeten is geboren en getogen Nederlander.
Het zorgen voor voldoende geld en middelen om analfabetisme en laaggeletterdheid te blijven bestrijden is, ook in deze tijd van wilde bezuinigingsdrift onder het huidige kabinet , van groot belang. Gelukkig hebben we in Haarlem Jan Nieuwenburg als betrokken PvdA-wethouder die hard zijn best doet om toch financiële middelen te vinden voor de kwetsbare groep functioneel analfabeten. Want behalve een laag gevoel van eigenwaarde, onzekerheid & schaamte en een grotere afhankelijkheid, heeft 70 % van de groep functioneel analfabeten geen betaalde baan. Dat kost de overheid ruim 537 miljoen per jaar. Dat bedrag zou voor een groot deel uitgespaard kunnen worden door deze mensen de mogelijkheid van taalonderwijs en andere vormen van educatie en ondersteuning te bieden. Daarmee vergroot je niet alleen hun kans op werk maar, minstens zo belangrijk, ook hun gevoel van eigenwaarde.
Het raakt mij diep in mijn hart te zien hoe trots de alfa- en laaggeletterde cursisten zijn, wanneer ze hun aller eerste briefje hebben geschreven, of het eerste boek in hun leven hebben uitgelezen! Er gaat daarmee zowel letterlijk als figuurlijk een nieuwe wereld aan mogelijkheden voor ze open. Dat misgun je toch niemand!
Functioneel analfabeten vind je bijvoorbeeld in de groep mensen uit de laagste inkomenscategorie (32%), dyslectici, anderstaligen, mensen met een visuele of verstandelijke beperking, maar ook onder ouderen die het lezen zijn verleerd (28%). Liefst 25% van de jongeren heeft een lees-, schrijf- of rekenachterstand. Dat laatste percentage verraste mij helaas niet. Naast mijn werk als inburgeringsdocente en raadslid, werk ik ook bij het Nova College als docente in het MBO. Daar geef ik les aan studenten om hun taal- en rekenniveau op te schroeven. Dat is hard nodig, want van de mbo-studenten zit ruim 30% met Nederlandse taal op een veel te laag niveau en 45% met rekenen. Schokkend, maar waar.
Oorzaken van laaggeletterdheid zijn onder andere ontoereikend onderwijs en een taalarme thuisomgeving. Daarom vinden wij als PvdA goed passend en toegankelijk onderwijs zo belangrijk, maar ook de Voor- en Vroegschoolse Educatie voor peuters met een taalachterstand. En om maar meteen een wijdverbreid misverstand uit de weg te ruimen; deze voorschoolse educatie is niet alleen nodig voor allochtone kinderen, maar net zo goed voor autochtone kinderen. Sterker nog, 70% van de functioneel analfabeten is geboren en getogen Nederlander.
Het zorgen voor voldoende geld en middelen om analfabetisme en laaggeletterdheid te blijven bestrijden is, ook in deze tijd van wilde bezuinigingsdrift onder het huidige kabinet , van groot belang. Gelukkig hebben we in Haarlem Jan Nieuwenburg als betrokken PvdA-wethouder die hard zijn best doet om toch financiële middelen te vinden voor de kwetsbare groep functioneel analfabeten. Want behalve een laag gevoel van eigenwaarde, onzekerheid & schaamte en een grotere afhankelijkheid, heeft 70 % van de groep functioneel analfabeten geen betaalde baan. Dat kost de overheid ruim 537 miljoen per jaar. Dat bedrag zou voor een groot deel uitgespaard kunnen worden door deze mensen de mogelijkheid van taalonderwijs en andere vormen van educatie en ondersteuning te bieden. Daarmee vergroot je niet alleen hun kans op werk maar, minstens zo belangrijk, ook hun gevoel van eigenwaarde.
Het raakt mij diep in mijn hart te zien hoe trots de alfa- en laaggeletterde cursisten zijn, wanneer ze hun aller eerste briefje hebben geschreven, of het eerste boek in hun leven hebben uitgelezen! Er gaat daarmee zowel letterlijk als figuurlijk een nieuwe wereld aan mogelijkheden voor ze open. Dat misgun je toch niemand!